De jaarwisseling is traditiegetrouw een periode van goede voornemens. Sommigen weigeren koppig eraan mee te doen, maar zij die zich wel stilletjes in zichzelf of luidop voor de hele familie voornemen een klein beetje een beter mens te worden in het nieuwe jaar, wensen zichzelf meestal allemaal hetzelfde toe: rokers zullen in het komende jaar stoppen met roken, onverbeterlijke feestbeesten zullen minder drinken (want oudjaar was er serieus over, zo bewijze de mottigheid op de eerste dag van het jaar) en zij die zich geen rook- of drinkstop kunnen toewensen, simpelweg omdat ze niet roken en niet overmatig drinken, zouden het niet zo erg vinden om op het volgende Nieuwjaar een paar kilootjes minder te wegen. Wie geen kilootjes op overschot heeft, kan toch vaak wel wat meer sport gebruiken. Vooral schakers. Want volgens het alom bekende “Een gezond lichaam in een gezonde geest”, kan een fysieke sport naast de geestelijke (om praktische redenen beschouwen we schaken in het vervolg van dit artikel niet als een sport, maar we beloven plechtig om de rest van het jaar Bloso’s mening met de voeten te treden) geen kwaad. Misschien is dat wel wat u nodig heeft om de elokaap te overstijgen die u zich tot doel heeft gesteld voor 2010? …

VK Mechelen: voetballen of schaken?

Persoonlijk heb ik al wat sportbuien gekend. Soms was het me inderdaad te doen om een paar vooral mentaal hinderlijke kilootjes, maar vaker gaf het besef de doorslag dat de laatste ronden van een negen dagen durend tornooi er te veel aan zijn, of dat twee vier uur durende partijen op één dag toch wel iets te veel van het goede is. Een betere conditie, een beter uithoudingsvermogen. Betere resultaten. Als dat geen motivatie is. Een hele resem sporten passeerde de revue, de ene nog individueler dan de andere – ik ben en blijf een schaker, eenzaat in hart en nieren. Roeien, lopen, zwemmen, fitnessen, boksen. Mogelijkheden te over, voor elk wat wils.

Op Belgische tornooien wordt er al vaak eens een balletje getrapt tussen de ronden door. De speelplaats van de Technische Scholen in Mechelen, voorzien van twee voetbaldoelen, is dan ook dé place to be tijdens het Vlaams jeugdkampioenschap. Gezien het zware speelschema van dat tornooi is het voor sommigen lukraak shotten op een bal inderdaad een ideale uitlaatklep. Je eens goed in het zweet dollen, voorziet je meteen van voldoende zuurstof om de laatste paar uurtjes in een duf schaaklokaal weer aan te kunnen, en om je hersenen te scherpen voor de volgende topper. Jammer van het geurtje dat vaak met zweet gepaard gaat natuurlijk; het lokaal wordt er alleen maar duffer door.

Ook zwemmen, een sport met het onmeetbare voordeel dat de beoefenaar meteen ook gewassen is, blijkt heel populair; op het BK jeugd in Oostende was er naast de zee ook een zwembad bij de speelzaal aanwezig, en ook internationale tornooien worden meestal in de buurt van water gehouden. Een duik voor of na de partij behoort dan ook vaak tot de dagelijkse tornooiroutine van spelers.

Het schaakfestival van Saint-Lô speelt gretig in op de naschaakse sportuitbarstingen van spelers en omkadert haar tornooi met meerdere sportactiviteiten: een meerdaags voetbaltornooi, een jeu de boulescompetitie, basketbal, vogelpik … Elke dag vallen er op dat Normandische tornooi wel prijzen te winnen met sportactiviteiten. Maar ook op toptornooien wordt erop los gesport. Op het Europees kampioenschap, waar een voetbalwedstrijd vol wereldtoppers zo goed als obligatoire is, zagen we onder meer Laurent Fressinet en Loek Van Wely aan het werk, en de zes spelers van de MTel Masters namen het op hun rustdag op tegen echte voetbaloudstrijders. Een potje dat ze met een beetje hulp van de bejaarde professionals zelfs wonnen!

Maar voetbal is niet de enige sport waar schaaktoppers zich op rustdagen aan wagen. In 2007 amuseerden Leko, Grischuk, Bareev, Aronian en nog meer schoon volk (volk zelfs met de naam Kirsan Ilyumzhinov – of hij de uitslag met centen naar zijn hand gezet heeft, is mij niet bekend) zich zodanig op de plaatselijke bowlingbaan van Elista, dat Aronian van het spelletje een traditie wilde maken en in Linares 2009 met wat vrouwelijk schoon de bowlingschoentjes aantrok. Peter Svidler houdt het liever op cricket, zijn favoriete sport, maar na zijn ijdele poging om samen met Irina Krush een balletje te slaan in Gibraltar, zal hij zijn eventuele ambities voor een carrièrewissel wel gauw aan de kant hebben geschoven.

Maar er zijn ook schakers die met meer succes van sport zouden kunnen veranderen. Magnus Carlsen heeft bijvoorbeeld het voetbaltalent van zijn coach, Simen Agdestein, geërfd. De Noor, die in 1986 vice-wereldkampioen schaken werd bij de junioren, vóór onder meer Anand, speelde enkele jaren later ook acht interlands mee met de Noorse Rode Duivels. Helaas maakte een knieblessure een eind aan zijn carrière als voetbalster (voetbal-ster, uiteraard, niet voetbal-st-er). Pupil Magnus ambieert nog geen professionele voetbalcarrière, maar de nieuwe nummer één van het schaken schittert wel, met pretoogjes, tijdens de hierboven vermelde rustdagmatchen.

En voetbal is niet de enige sport waar de Mozart van het schaken van houdt; ook pingpong draagt hij hoog in het vaandel. Het inmiddels negentienjarige wonderkind is niet de enige liefhebber van de sport met de welluidende naam; ook Bobby Fischer en Alexander Alekhine speelden tafeltennis om zich te ontspannen. Aangezien ook veel hedendaagse topschakers fanatieke pingpongers zijn (in hun jeugd onderhielden bijvoorbeeld ook de Polgarzusjes elkaars fysieke conditie rond de groene tafel), kan de spanning soms hoog oplopen in de hotellobby van een schaakevent. Zo hoog dat Carlsen zich deze zomer verplicht zag in Nanjing gespecialiseerde rackets aan te schaffen. Thibaut Vandenbussche was niet aanwezig in China, maar de Wetterenaar zou zich waarschijnlijk maar wat graag met Magnus meten in wat ook zijn favoriete sporten zijn; pingpong en voetbal. En Thibaut is lang niet de enige sportieve Vlaamse topper. Dat bewijst mijn ontmoeting in sporttenue met IM en GM-in-wording Geert Vanderstricht enkele maanden geleden in een om stalking en sluikreclame te voorkomen niet nader genoemde Gentse fitness.

Maar geen nood als je sportvoornemen al in de tweede week van 2010 zou falen, door hevige sneeuwval of door een gebrek aan zin. Niet alle topschakers zijn immers aanhangers van Euphron. Karjakin leest liever poëzie met zijn vrouw Kateryna, en ook de kersverse jongste Belgische IM heb ik zijn sportschoenen nog niet weten aantrekken tijdens tornooien.