Hou Yifan schrijft (een beetje) schaakgeschiedenis
In Turkije heeft You Hifan het wereldkampioenschap voor vrouwen gewonnen. Een unicum, want Yifan is amper 16 jaar oud en is daarmee de jongste wereldkampioene ooit.
Ze won na een spannende finale met tiebreaks van een landgenote, Ruan Lufei. Het werd 3-1 nadat beide dames één partij in de klassieke finale hadden gewonnen. Yifan volgt de vorige wereldkampioene Alexandra Kosteniuk op…
Toppers sneuvelen vroeg
Een wereldkampioenschap voor de vrouwen wordt door veel schaakliefhebbers enigszins argwanend bekeken. De sterkste vrouwelijke speelster aller tijden, Judith Polgar, speelt al een hele poos niet meer mee en de beste vrouwelijke speelsters slagen er voorlopig zelden in de top 100 van de FIDE ratinglijst te halen. Meestal focussen artikels op schaaknieuwssites zich dan ook op het al dan niet vermeende “babe”-gehalte van de speelsters. De ‘Chessbabes’ van Chessbase enkele jaren geleden waren daar een perfect voorbeeld van.
Maar op een vrouwenwk wordt er natuurlijk wel geschaakt en meestal is het een bijzonder spannende bedoening. Dat heeft veel te maken met de voor het schaken vrij uitzonderlijke formule: net zoals in de Fide World Cup wordt er gespeeld zoals in het tennis, met rechtstreekse uitschakeling. Veel topspelers hebben het niet voor die manier van spelen, die vooral resultaten zou veroorzaken die op geluk gebaseerd zijn. Wat er ook van zij, een goede stressbestendigheid is cruciaal in deze toernooivorm.
Hou Yifan: de jongste wereldkampioene schaken ooit
Ook het WK van dit jaar, in Turkije, stond bol van de gespannen zenuwen. Enkele grote favorieten gingen er vroegtijdig uit, zoals Stefanova, Kosintseva, Muzychuk, Lahno, Cramling en titelverdedigster Alexandra Kosteniuk. Kosteniuk verloor in de derde ronde van de grootste revelatie van het toernooi, Ruan Lufei. Deze 23-jarige Chinese zorgde ervoor dat haar land uitermate goed vertegenwoordigd was dit jaar. In de halve finales speelden maar liefst drie Chinese meisjes. Behalve Hou Yifan en Ruan Lufei zat ook Zao Xue bij de laatste vier.
De uitzondering op de regel was de elofavoriete, de Indische Humpy Koneru. Zij speelde de ‘finale avant la lettre’ tegen Yifan, maar verloor met zwart en kon de boeken dichtdoen na een remise in de tweede partij. De finale tussen Yifan en Lufei was erg boeiend. Toen de eerste in de tweede partij met zwart toesloeg, leek het kalf al verdronken voor Lufei, maar in de allerlaatste partij knokte ze terug en sleepte alsnog een tiebreak uit de brand. Daarin was de favoriete duidelijk te sterk. 3-1 en de wereldtitel is voor de 16-jarige. Daarmee is ze de jongste vrouwelijke wereldkampioene ooit.
Alle informatie vind je op de officiële site.
Toch jammer hoe een wereldtitel beslist wordt in KO tornooitjes en elk jaar een andere world champion!
Hoera, iedereen eens wereldkampioen!!
De titel verliest zo al zijn waarde.
@”Judith Polgar, speelt al een hele poos niet meer mee ”
Judith heeft toch nooit meegedaan in vrouwencompetities.
@ Theo vrouwen WK wordt maar eens om de 2 jaar gespeeld , en in deze formule komt wel degelijk de beste bovendrijven hoor
Judith is wel eens secondant geweest van Szusa, haar zus maar zelf heeft ze nooit meegespeeld.
Ik vind trouwens het statement ‘ de toppers sneuvelen vroeg’ ook vreemd. Koneru en Hou waren de 2 echte topfavorieten (hoogst gekwoteerde spelers) en zijn beiden doorgestoten tot de eindfase waar ze tegen elkaar uitkwamen.
Ik zal het maar onder journalistieke vrijheid categoriseren.
@Patrick,
Dat klopt niet. De frequentie is helemaal geen garantie. De formule is allesbehalve goed om de beste te laten bovendrijven.
1 hypthetisch voorbeeldje om het uit te leggen:
1 speler heeft 2500 elo
63 spelers hebben 2300 elo.
Iedereen zal veronderstellen dat in een wk de 2500 zal winnen. Echter met de huidige formule kan ik aantonen dat de kans zelfs minder dan 50% is dat de 2500 zal winnen.
Ronde 1: 32ste finales
2500 speler heeft slechts 84,375% om door te stoten naar de 2de ronde met de formule gekozen in het wk vrouwen. Dit is gebaseerd op de volgende vereenvoudigde berekening:
Een 2500 scoort in 1 partij normaal 75% t.o.v. een 200 lager gekwoteerde speler.
Voor 2 partijen met tiebrakes betekent dit:
– beide partijen gewonnen = 3/4 * 3/4 = 9/16 kansen (remises zijn gemakshalve uitgesloten)
– eerste partij gewonnen, 2de partij verloren en tiebrakes gewonnen = 3/4 *1/4 * 3/4 = 9/64 kansen (tiebrake kans ter vereenvoudiging als 3/4 geschat)
– eerst partij verloren, 2de partij gewonnen en tiebrakes gewonnen = 1/4* 3/4 *3/4 = 9/64 kansen
Totate winstkansen = 36/64 + 9/64 + 9/64 = 54/ 64 = 84,375%
Ronde 1 en ronde 2(16ste finales):
2500 speler heeft 54/64 * 54/64 = 0,71 of 71% kans om door te stoten
Ronde 1, Ronde 2 en ronde 3(8ste finales):
2500 speler heeft 54/64 * 54/64 * 54/64 = 0,60 of 60% kans om door te stoten
Ronde 1, Ronde 2, ronde 3 en ronde 4(kwarfinales)
2500 speler heeft 54/64 * 54/64 * 54/64 * 54/64 = 0,51 of 51% kans om door te stoten
Ronde 1, ronde2, ronde 3, ronde 4 en ronde 5(halve finales)
2500 speler heeft 54/64 * 54/64 * 54/64 * 54/64* 54/64 = 0,43 of 43% kans om door te stoten
43% kans slechts dat de topfavoriet de finale zal spelen en dus nog minder kans dat de topfavoriet uiteindelijk wk zal worden.
Voor mij is dit zoals Theo aangeeft, een duidelijk mankement van de formule. Heel vaak wint niet de beste maar degene die heel wat geluk heeft gehad. Hier ging Ruan Lufei (pas 16de geranschikt) bijna er vandoor met de wk titel.
@Brabo: Als Kosteniuk, Stefanova en consoorten al sneuvelen voor of tijdens de vierde ronde tegen toch lager geklasseerde spelers is dat toch correct?
@Peter:
Kosteniuk en Stefanova zijn toch iets minder dan Koneru en Hou. Je kan het vergelijken met Anand en Kramnik t.o.v. Ponomariov en Bacrot. Ponomariov en Bacrot zijn absolute topspelers maar toch wat lichter materiaal dan klassieke wereldkampioenen.
Een finale “avant la lettre” is een finale voordat het woord finale werd uitgevonden. Zo heb je het feit dat de Griekse filosofen eigenlijk wetenschappers avant la lettre waren; het woord wetenschapper bestond toen nog niet. Edoch, in 2009 bestond het woord finale al, dus vermoedelijk bedoel je dat de match tussen Hou Yifan en Humpy Koneru de officieuze finale was.
/muggenziftmodus
Goed artikel, ik vroeg me inderdaad af waarom Judith Polgar geen wereldkampioene was…
Het nieuws geraakt zelfs op sporza.be !
http://sporza.be/cm/sporza/ander_nieuws/101225_schaken_WK_16_jarige
@Brabo
Wat is een dasrem? (tiebrake) 🙂
‘k Heb je berekening niet nagerekend, ’t zal wel kloppen omdat het eindresultaat bevestigt wat men al intuitief kan aanvoelen (dat in een KO met veel tegenspelers er een dosis ‘geluk’ aanwezig is).
PS: Mijn dochter is momenteel de ‘stevige’ Caro Kann in stukken aan het scheuren. Dan koopt een mens eens een boek dat peuterbestendig zou moeten zijn, maar ja… Ze leest het wel graag. Ze is ook ongeduldig als papa weer eens de opgave op chess.emrald.net niet vindt, ze zit dan druk te wijzen.
‘k Heb gisteren wat schaakinkopen gedaan, oa een boekje van Hans Ree. Gisteren al wat gelezen, en de volgende uitspraak is wel van toepassing hier: “… (I) go to the press room, where people are cracking jokes and outdoing each other trying to dream up reasons why this is the worst title match in history. For the many experts, the match in progress is always the worst one in history. It is part of chess folklore to say that…”.
Jarenlang volg ik commentaren op nieuwssites, en nooit is men tevreden over het huidige wk.