Nakamura: “Ooit wil ik wereldkampioen worden”

NakamuraIntussen heeft Levon Aronian een klein beetje schaakgeschiedenis geschreven door het allerlaatste Amberschaaktoernooi in Nice op zijn naam te schrijven. De Armeen demonstreerde voornamelijk in het blindschaak en hield Carlsen op een punt afstand.

Voor Hikaru Nakamura was het toernooi geen groot succes. Hij viel niet op en eindigde in de grijze middenmoot. Maar dat belet ons niet om het derde deel van het exhaustieve interview te publiceren, dat schaakjournalist Gert Devreese van Schaakmagazine met de Amerikaan had. In het derde en laatste deel heeft Nakamura het over Carlsen, Aronian (de grootste kanshebber op de wereldtitel volgens Nakamura), Kasparov, politiek en Korchnoi (bespottelijk) …

Wat is er de laatste maanden aan de hand met Carlsen, ook weer hier? Vorig jaar leek
hij een tijd ongenaakbaar.

Iemand als Aronian is volgens mij veel sterker geworden de laatste twee jaar of zo. En Magnus heeft natuurlijk een poos het positieve effect gehad van de samenwerking met Kasparov in 2009 en 2010. Magnus is ook tamelijk jong, amper 20. Ik heb zelf een identiteitscrisis meegemaakt toen ik 16-17 was, misschien gaat Magnus nu ook door zo’n periode. Ik hoop dat hij op een bepaald moment weer wat harder gaat werken aan zijn schaak. Zijn modellenwerk voor G-Star levert nu wel zeer positieve publiciteit op voor het schaken, maar het mag niet ten koste gaan van zijn schaakresultaten. Als hij erdoor uit de toptien valt, zal het publiciteitseffect op de lange termijn veel minder zijn.
Heeft u hier enig contact met Carlsen?
Niet echt, nee. Hij is een van mijn belangrijkste rivalen in de toekomst. Ik hou dus bewust afstand.
Wat is uw belangrijkste schaakambitie?
Ik wil ooit wereldkampioen worden. Ik weet niet of dat echt zal gebeuren. Maar los daarvan, veruit het belangrijkste vind ik dat ik de Amerikaanse kinderen met mijn schaak echt kan inspireren, kan helpen om schaken in de VS opnieuw zo populair te maken als het ooit is geweest. Als ik daarin zou slagen, zou dat veel meer voor me betekenen dan wereldkampioen
worden. Als enige Amerikaan die zich kan meten met de wereldtop, hoop ik een voorbeeld voor die kinderen te kunnen zijn.

Nakamura: "Ik maak evenveel kans op de wereldtitel als de andere spelers, behalve misschien op Aronian na."

Veel mensen in de schaakwereld denken dat Europeanen gewoon betere schaakspelers zijn dan Amerikanen. Ik weet niet of dat waar is of niet. Ik ben een product van de American Way, die door zowat iedereen wordt verketterd in Europa, omdat ik vroeger alleen maar Zwitserse open toernooien speelde en haast geen schaakboeken las. Ik wil bewijzen dat je schaaktop kunt worden zonder die typische Europese schaakachtergrond. Ik ben de eerste Amerikaan sinds Bobby Fischer die daarin slaagt.

Hoeveel kans maakt u om wereldkampioen worden?
Je moet veel geluk hebben, de juiste resultaten boeken op het juiste moment. Neem Anand: die speelde in 1995 al voor het WK tegen Kasparov. Dat lukte niet, maar in 2003 of zo, acht jaar later, werd hij het wel. Geluk speelt zeker, want volgens mij zou Anand nooit wereldkampioen zijn geworden als Kasparov zich niet had teruggetrokken uit het schaken. Ik
denk dat ik evenveel kans heb als iedereen, misschien op Aronian na.
U stond bekend om uw scherpe tong. Is dat uw karakter of een strategie om de tegenstand uit het lood te slaan/te provoceren?
In het verleden was het misschien wel een strategie van me. Vroeger waren veel van de dingen die ik zei, gebaseerd op psychologie. Ik kon dan vaak zeer sarcastisch zijn en daar ook van genieten. Dan zei ik dingen die ik zelf niet noodzakelijk geloofde, gewoon om mijn tegenstanders te irriteren of in de war te brengen, omdat ze niet wisten wat ze ervan moesten
denken. Daarmee hoopte ik wat psychologisch overwicht te verwerven als ik tegen ze moest spelen.
Maar… je groeit op, word volwassen en dat sarcasme trekt je niet meer zo aan als vroeger. Ik ben ook niet meer die sarcastische tiener van toen. En spelers aan de top zijn zo goed dat die psychologische aanpak geen effect heeft op ze. Vroeger, toen ik nog jonger was, kon ik er mijn tegenstanders wel eens mee intimideren, zodat ze fouten begonnen te maken in hun partijen.

Hikaru Nakamura: "Scherpe uitspraken zijn prima, zolang je het maar kan waarmaken achter het bord."

Maar die scherpe uitspraken trekken wel de aandacht van de pers. Zoals de lelijke dingen die Kasparov vroeger voortdurend over zijn aartsrivaal Anatoli Karpov vertelde.
Het heeft ook nadelen. Als je naam Kasparov is, oké. Maar je kunt niet altijd je woorden hard maken. Dat heb ik na een tijd geleerd. Als je scherpe uitspraken doet en weinig wint, maak je jezelf eigenlijk belachelijk. Kasparov heeft veel gekke dingen verklaard, maar zijn resultaten waren na die uitspraken bijna altijd goed. Hij bleef iedereen jaren aan een stuk verslaan. Als je je verklaringen kan staven met goede resultaten, vind ik dat helemaal acceptabel. Maar in schaak is het heel moeilijk de hele tijd te winnen. Neem Anand: hij is wereldkampioen, maar hij domineert het schaak niet zoals Kasparov dat deed in zijn hoogdagen.
Hoelang ziet u zichzelf in het schaken blijven? Zult u ooit iets anders gaan doen?
Tot ongeveer mijn veertigste zie ik me wel in het schaken blijven. Ik blijf niet schaken tot mijn tachtigste zoals Kortchnoi. Dat vind ik tamelijk bespottelijk. Ik zou daarna misschien iets in de politiek kunnen doen. Een probleem in de VS is eigenlijk
dat het om twee verschillende landen gaat: je hebt de staten in het midden die rotsvast geloven dat alles beter ging onder Bush, dat de Democraten nu alles verkeerd doen en die niet vatbaar zijn voor rede. En aan de andere kant heb je de mensen van Links die ook vinden dat zij alleen het gelijk aan hun kant hebben. Ik denk dat het voor de VS heel belangrijk is
dat daar een evenwicht in komt, dat die twee kampen leren op één of andere manier leren overeenkomen.
En wat zou u willen veranderen ?
Tegen dat ik in de politiek ga, zal de wereld al een heel stuk veranderd zijn. (lacht) Maar als ik nu politicus zou zijn, zou ik iets aan de gezondheidszorg doen in de VS. Dat is een tamelijk slecht systeem bij ons. Ik zou proberen om de levenskwaliteit van de lagere middenklasse en de mensen onder de armoededrempel te verbeteren. En misschien ga ik op mijn veertigste ook wel aan het schrijven. Door het schaken heb ik de kans gehad om veel te reizen en veel bijzondere mensen te ontmoeten van overal ter wereld. Schakers uit Irak, Zambia of Siberië, wier leven zo verschillend is van het mijne. Ik zou graag de verhalen van die mensen ooit opschrijven om de buitenwereld meer inzicht te geven in het leven van een schaker, de hele schaakcultuur in een dorp als Wijk aan Zee bij voorbeeld.

  1. Marcel
    Marcel29-03-2011

    Hikaru vindt het bespottelijk dat Kortchnoi nog speelt op zijn 80ste. Ik heb juist daarom veel respect voor hem. Hij speelde op zijn 50ste nog voor de wereldtitel, dat zie ik de meeste van de huidige topspelers toch niet nadoen.

  2. brabo
    brabo30-03-2011

    Ach Marcel, hij zegt zelf in het interview dat hij bepaalde dingen soms zegt waar hij zelf niet in gelooft gewoon om mensen te irriteren of in de war te brengen. Op de forums heten we dit soort mensen trollen.
    De beste manier om een trol het zwijgen op te leggen is de trol compleet te negeren. Na een tijdje worden ze zelf geirriteerd omwille van het feit dat hun reacties niet het gewenste effect veroorzaken.

  3. Thomas
    Thomas30-03-2011

    Het is hier al eerder gezegd, maar ik ga het nog eens herhalen: dit is een topinterview, meer van dattum aub!

  4. Theo
    Theo30-03-2011

    Inderdaad, Brabo. Zijn uitspraken zijn soms ronduit lachwekkend. Zeker met een korreltje zout nemen.
    Hier bvb ook: “Als Carlsen uit de top 10 zal vallen…”
    haha, wat een grapjas! 🙂
    Carlsen valt met moeite uit de top 2!!
    Waarschijnlijk zinspeelt Nakamura hier op zichzelf, die sporadisch met een gelukje misschien eens de top 10 kan binnentuimelen? 😉
    Grote ego’s gewoon niet te veel aandacht geven. Wereldkampioen zal ie toch niet worden zonder schaakcultuur en met deze asociale attitude.

  5. Peter
    Peter30-03-2011

    Idd, geen schaakcultuur en een asociale attitude zijn altijd een belemmering geweest om wereldkampioen te worden (en dat zeg ik uiteraard met een ironisch lachje).

  6. Wouter G
    Wouter G30-03-2011

    Wow ik wist niet dat het er zo asociaal aan toe ging aan de schaaktop. In de videofragmenten die ik af en toe bekijk lijkt er nochtans een goede sfeer te zijn tussen de top-20 elitespelers.
    Misschien is Nakamura wel een beetje de vreemde eend in de bijt dan.
    Ik denk trouwens ook niet dat hij binnenkort ineens kandidaat-wereldkampioen zou zijn. Voor zover ik weet heeft hij nog compleet geen ervaring met 1 tegen 1 matchen.

  7. Theo
    Theo30-03-2011

    Ja, mij leek het ook altijd zo dat de topspelers inderdaad wel concurrenten zijn, maar zich toch neutraal en sympathiek gedragen tov elkaar. Een goed voorbeeld is Anand. Ik kan echt niet geloven dat die Carlsen of Kramnik “een beetje haat”
    Aan de andere kant is dit topsport van de bovenste plank, dus als Naka zichzelf op die manier wat probeert op te peppen, fine! 🙂
    Foto’s van sightseeing uitstapjes die alle topspelers soms samen maken, vond ik ook altijd al vreemd. Lekker gezellig samen een toeristisch uitstapje doen, en erna ’s avonds op de hotelkamer met het hele team proberen gaatjes vinden in de reisgenoten hun openingsrepertoire!! haha
    Toch een moeilijke situatie, dat is zeker!
    In veel andere sporten zal zulk close contact met de concurrenten zeker niet mogelijk zijn!!

  8. Tom V
    Tom V01-04-2011

    Bwa Theo, in meeste sporten is dat toch het geval hoor. Zeker in individuele sporten zijn je tegenstanders de mensen die je het vaakst tegenkomt (zie bv tennis). De meeste mensen houden nu eenmaal wel van wat sociaal contact.

    Nakamura maakt het zichzelf vooral moeilijk. Hij weigert bijvoorbeeld, zoals Caruana, om zich in Europa te vestigen zodat hij vaak ver moet reizen om aan toptoernooien mee te doen. Vorig jaar kloeg hij op een toernooi dat hij vermoeid was door jetlag maar hij achtte het nodig om net voor het toernooi een rapidtoernooi mee te doen in Japan (sterkste speler van Japan heeft 2400 elo).

Geef een reactie

Je moet aangemeld zijn om een reactie te geven.