Een opmerkelijke verschijning in Brasschaat was die van de Chinese Xue Zhao. Niet alleen omdat ze een van de sterkste vrouwelijke schakers ter wereld is, maar bovenal door haar houding, die bij erg veel schaakfans op bijzonder veel lof kon rekenen…

I'm Zhao Xue,a female GM from China. My rating is 2565, ranked fifth fide woman list. I've won five time Women's World team Champion and Won the Girl's World Champion and once women grand prix... Personal best is the semi-final of the World Women's Championship, in 2010. – Xue Zhao

Dat mailtje bereikte de toernooiorganisatie van Brasschaat, tot haar grootste verbazing, in mei. Een van de sterkste schaakvrouwen ter wereld wilde graag in het laatste Belgische zomertoernooi meespelen. Een buitenkans, maar geen evidente: de financiële situatie liet eerst niet toe de Chinese op een respectvolle manier te ontvangen, tot een privésponsor tussenkwam en haar toezegging snel geregeld werd. Het zou een schot in de roos zijn.

Zhao Xue is geen onbekende in het vrouwelijke schaak. In 2002 won ze het wereldkampioenschap voor de meisjes -20, door Koneru Humpy te kloppen. In 2008 werd ze GM en in 2011 volgde de misschien wel strafste prestatie: een zege in de Women’s Grand Prix in Nalchik. Daarnaast was ze belangrijk voor het Chinese olympiadeteam, waar ze een prestigieus teamkampioenschap won en twee keer de individuele gouden medaille haalde op haar bord in de olympiades. Zhao Xue wordt intussen betaald door de schaakfederatie van Peking en dus niet door de Chinese overheid, zoals veel mensen in Brasschaat leken te denken. Kortom: deze jongedame is niet zomaar een grootmeester. In Brasschaat bleek dat meteen, maar dan nog meer door haar sociale vaardigheden dan door haar schaaktechnisch talent…

“Enorm gastvrij land”

Want Zhao Xue is anders dan vele puur professioneel ingestelde grootmeesters. Al vanaf de eerste dag analyseerde ze partijtjes met jeugdspelers ter plaatse. Ze stond erop Chinees te koken voor haar gastvrouw en huisgenoot Attila Gergacz, met wie ze iedere dag een duel in het tafeltennis uitvocht (de Chinese won, hoe kan het ook anders). Ze stond er ook op overdag ons land te bezoeken en wat cultuur op te snuiven. Haar indruk was opmerkelijk positief.

Ik ben vooral getroffen door de opmerkelijke gastvrijheid hier. De gastvrouw van B&B Lucille Ball was geweldig en ik ben het land rondgeleid door Valery Maes. Vooral Brussel en Antwerpen vond ik de moeite om te bezoeken. Hij heeft me ook meegenomen naar de Trappisten in Westmalle, waar ik stoofvlees op grootmoeders wijze heb gegeten en een echte trappist heb gedronken. – Xue Zhao

Voor Xue was Brasschaat en België het einde van een lange trip door Europa, die begon eind juni in Incheon (Zuid-Korea). Via Kazan, Biel en Vlissingen kwam ze hier terecht. De interesse van de Chinese gaat dus verder dan het “geld scheppen in schaaktoernooitjes”.

“Niveau kon beter”

Dit alles wil niet zeggen dat Zhao Xue niet competitief ingesteld is, wel integendeel. In haar laatste ronde weigerde ze in de beginfase remise tegen Sergey Kasparov, om persé toch alleen eerste te kunnen worden. Met zwart toch een risico, want als ze verloor, zou haar prijzengeld tot een minimum gereduceerd worden. Uiteindelijk was ze er dichtbij en een dag later zit het haar nog steeds dwars dat ze de partij niet gewonnen heeft.

It was so easy! Ik had die partij echt moeten winnen. Maar goed, ik moet zeggen dat ik over het hele toernooi bekeken wel zeker beter kan dan wat ik getoond heb. Op zich zou ik kunnen zeggen dat het door de vermoeidheid kwam, na zo veel reizen en toernooien spelen, maar anderzijds ben ik wel een prof en ik vind dus niet dat zoiets als excuus gebruikt mag worden. Ik ben dus echt wel ontgoocheld dat ik die partij niet won en dat ik dan nog eens tweede werd door de mindere scheidingspunten. – Xue Zhao

Zhao Xue richt zich de komende jaren niet alleen op het schaken. Ze heeft ook nog een studie in Human Resource Management voor de boeg en hoopt over een tweetal jaar gewoon in die sector te werken en een gezin te stichten. Of ze de komende jaren terugkomt naar Europa? Daar weet ze nog niets over, maar haar verblijf in Brasschaat omschreef ze wel als “de perfecte combinatie tussen toerisme en schaken, zoals ik het het liefst zou doen in de toekomst.”

Met speciale dank aan Valery Maes