Wij krijgen de laatste tijd steeds meer reacties van verontruste lezers die geen bal meer snappen van het geschuif van de wereldtop. Het is ons ook opgevallen: er wordt niet meer normaal geschaakt heden ten dage. In de Russische interclub werd er opnieuw een staaltje “wat is me dat nu weer” geserveerd, tussen 2 specialisten ter zake: Morozevich en Ivanchuk…

Ze drijven ons tot wanhoop, de supergrootmeesters. Wij schaakliefhebbers proberen enthousiast hun partijen te volgen en te begrijpen waar al die bollebozen naartoe willen. Waarom ruilt hij/zij dit stuk? Welke tactiek kiest wit na deze opening? Maar in sommige gevallen vallen deze vragen weg. Er is namelijk geen tactiek: de ene GM doet iets heel raars waar we niets van snappen, lijkt daar dan om een of andere reden mee weg te komen omdat de andere nog vreemdere dingen doet. Vorige week zagen we dit “andere schaak”, zoals we het wel kunnen noemen, in een match tussen Aronian en Kramnik.

Toen kwamen er al enkele reacties, maar de GM’s luisteren niet. Ze blijven rare dingen doen. We zouden dit graag afstraffen en door een filosofische benadering van het spel te veranderen dit vreemde gedoe voorgoed verbannen. Maar helaas, voorlopig lijkt het zover niet te komen.

De voorganger, misschien wel uitvinder, van dit “andere schaak” is zonder twijfel Alexander Morozevich. In navolging van Larsen en Tal veegt hij vele principes aan zijn voeten en kiest hij voor rare tactische wendingen en simpelweg vreemd ogende plannen. Maar Moro was tenminste een buitenbeentje, een rare kwast, die er tegen de “echte” schakers niet altijd succes mee boekte. Maar nu zien we het dus meer en meer. Moro krijgt volgelingen! 

Van Toppers algemeen

Er is maar één redder mogelijk: Vassily Ivanchuk! Ivanchuk lijkt de man van de oude garde te zijn die het beu is dat enkele snotapen daar de basis van zijn geliefde spelletje ter discussie stellen. Chucky is dan ook niet toevallig de man die prima resultaten boekt tegen 2 typische andersschakers: Aronian en Morozevich.

Hoera! , zou je denken. Maar niets is minder waar. Want Ivanchuk bestrijdt die mannen met dezelfde wapens. “Doet mijn tegenstander iets raars, nou, dan doe ik gewoon mee”, lijkt zijn logica hem te zeggen (in het Oekraïens weliswaar).

Kijkt u eens naar deze partij. Of beter nog: Kijk naar deze partij (gebodsteken)! Het begint nog vrij normaal: een Siciliaans, zwart doet wat op c4, wit valt de koningskant aan. Wit vindt dat niet genoeg en offert een stuk. Daarop besluit zwart een plan te volgen dat we toch nog niet veel hebben gezien in open Siciliaansen: de zwarte koning transfereren naar de damevleugel, ondanks het feit dat de stelling helemaal open is/lijkt. Zo gezegd, zo gedaan en in feite begint de partij opnieuw nadat zwart zijn koning op de damevleugel staat, lekker veilig, en een normale mens zou denken: Het offer van wit blijkt niet voldoende. Het signaal voor zwart om te reageren: de dame in een batterij zetten, aftrekschaken toelaten, een stuk terugofferen met 34. Pf5?!, nog wat offeren, … 

En de partij gaat maar voort, met nog enkele typische wendingen (wit promoveert) en eindigt uiteindelijk met de witte koning in het midden van het bord, waarop Moro opgaf en Ivanchuk waarschijnlijk zei: “Alexander, your king isn’t safe there, what are you doing?”. 

Een waanzinnige partij, waar computers misschien nog iets van zullen volgen, maar waar wij schaakliefhebbers echt wel geen touw meer aan vast kunnen knopen. Je kan deze partij ook in pgn downloaden om het eens met de engine te bekijken. Dit raden wij echter af, want in dit specifieke geval gaat de schoonheid van het spel zondermeer verloren.

Goed nieuws echter, want binnenkort begint het Vlaams Kampioenschap in Gent. Daar zal tenminste normaal geschaakt worden…