Wat moeten voormalige toptienspelers doen, nu ze merken dat hun eigen fiderating gelijk is gebleven aan die van de jaren 70 of 80, maar die van de broekies tegenwoordig rond de 2750 ligt? Er zijn er die gaan petanquen, anderen storten zich (al dan niet succesvol) in de politiek, echte heren van stand spelen het spelletje gewoon tegen elkaar. In Roemenië kreeg een exquis gezelschap van oude wereldtoppers de kans om even in de teletijdmachine te stappen en elkaar opnieuw op leven en dood te bekampen, net zoals in de good old seventies & eighties…

Het deelnemersveld mag er trouwens zijn, ook voor een regulier toernooi. Laagst geklasseerd is meervoudig vrouwenwereldkampioene Maja Chiburdanidze met nog steeds 2510 puntjes achter de naam; top-seeded is Alexander Beliavsky, die tegenwoordig net geen 2650 heeft en daarmee nog steeds in de top 60 bivakeert. Nochtans zijn de namen van andere spelers toch net iets meer tot de verbeelding sprekend: ouderdomsdeken Portisch,70 jaar, operazanger en in de jaren ’70 een van de weinigen die boven de magische grens van 2600 zat; Best-of-the-West Jan Timman; Remisekoning Ulf Andersson, de genezen verklaarde Braziliaanse topper Mecking en de man die ons allemaal de najdorf-opening leerde, Zoltan Ribli. Voeg daarbij nog Vaganian, Khalifman, Suba en Sokolov (niet Ivan, maar Andrei) en we hebben een mooi deelnemersveld.

Wat doen gepensioneerde toppers? Voor de centen moeten ze het al lang niet meer doen, de rating interesseert ze waarschijnlijk ook niet meer, dus kunnen ze lekker vrijblijvend wat schuiven. Dat kan je op twee manieren doen: ofwel er lekker voor gaan, ofwel wat genieten van de Roemeense zon en snel handjes schudden in een stelling waar al niet te veel inzit. Hanteren we die twee criteria, dan zijn de spelers in twee categorieën te verdelen: absolute luieriken en onverbeterlijke vechtjassen. Kiest u zelf maar voor wie u het meest sympathie heeft…

Gisteren werd de tweede ronde van het toernooi gespeeld. Alle partijen eindigden nog al snel op remise, behalve het treffen tussen Timman en Vaganian. Beide kemphanen kwamen elkaar in een vorig leven ontelbare keren tegen. In de overall stand leidt Timman, die verscheidene keren de Armeense variant van de Winawer platwalste. Ook vandaag was het weer een Fransman, maar Vaganian besloot het klassiek te doen en speelde modern 7… Da4.

Van Stellingen

Naar de partij nu. Na 15 zetten mag Timman niet ontevreden zijn met de stelling. Hij heeft keuze tussen het gespeelde f3 of het wellicht betere f4. Wat de Nederlander met deze zet wil bereiken, is me tot nu toe nog steeds niet echt duidelijk, want of wit echt g4 moet vrezen, ams veld f4 vrijkomt voor het ros? In ieder geval komt het falen van de witte strategie duidelijk naar boven na 21 zetten: van een slechte loper is er bij zwart al lang geen sprake meer en bij wit staan de beide lopers er redelijk stuntelig bij. Om de zwartveldige loper wat ademruimte te geven, maakt Timman een moedige keuze: met b5 offert hij eigenlijk op termijn een pion om de loper naar b4 te kunnen manouvreren. Die loper moet er echter enkele zetten later af, wanneer zwart met veel geweld op het cruciale veld e4 wil binnen komen met de volledige paardenstal. Op dat moment is de stelling in hogere zin verloren: ofwel kan zwart zijn pionnenmeerderheid in het centrum mobiliseren, ofwel gaat de pion op b5 er definitief aan. Na wat leerrijke loperzetten van Vaganian kiest Timman voor de voortzetting zonder pionverlies. Het gebrek aan activiteit doet hem echter uiteindelijk de das om.

Van Stellingen

We bekijken de stelling van wat naderbij op zet 37 wanneer de strijd in alle hevigheid losbrandt. Zwart staat qua positiespel natuurlijk beduidend beter, maar met h4 probeert Timman zijn laatste troef in de strijd te gooien, namelijk een vrije g-pion. Vaganians 37… Pe4+ ziet er erg goed uit: ruilt wit het zwarte paard met het eigen paard, dan wordt de pion op h4 geruild, wint zwart de b5 pion en kan zowel met de vrije pion als met de damemeerderheid gaan spelen. Daarom neemt wit met de loper. Het tussenschaakje van de Armeniër daarna is opnieuw erg goed, want met een gedekte vrijpion op h5 zou de klus iets moeilijker kunnen worden.

Van Stellingen

Op zet 41 gaat Timman voor de eerste maal echt in de fout. Te1 probeert de pion tegen te houden, maar zwart geeft hem weinig kansen. Die waren er misschien wel geweest met Tc1. Na 41… Ld3 42. a4 e3 43. Pg4 e2 44. Te1 Lc2 45. Pf6 Te7 46. Kh5 La4 47. g6 Lc2 48. b6! axb6 49. Kh6 Lg6 50. Kg6 Te3 51. Kf5 b5 52. Kf4 staat de stelling vreemd genoeg gelijk. Maar Vaganian won de partij en leidt met 2/2.

Meer info op de officiële site. De partijen zijn ook in pgn beschikbaar.